Εκλεκτική αλαλία: "Στο σπίτι μιλάει και φωνάζει και έξω δεν λέει κουβέντα"

Η εκλεκτική αλαλία είναι μία πολύπλοκη παιδική αγχώδης διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την ανικανότητα του παιδιού να μιλήσει και να επικοινωνήσει αποτελεσματικά σε επιλεγμένες κοινωνικές καταστάσεις, όπως το σχολείο. Τα παιδιά αυτά έχουν την ικανότητα να μιλάνε και να επικοινωνούν σε περιβάλλοντα που τους εμπνέουν ασφάλεια, χαλαρότητα και άνεση.
Περισσότερα από 90% των παιδιών με εκλεκτική αλαλία παρουσιάζουν επίσης κοινωνική φοβία ή κοινωνικό άγχος. Η διαταραχή είναι ιδιαιτέρως επίπονη για το παιδί. Τα παιδιά και οι έφηβοι με εκλεκτική αλαλία εμφανίζουν μία πραγματική φοβία για την ομιλία, για την κοινωνική αλληλεπίδραση και γενικά για καταστάσεις όπου απαιτείται από αυτούς η επικοινωνιακή συμμετοχή.
Πολλά παιδιά με εκλεκτική αλαλία εμφανίζουν σημαντική δυσκολία στην εκκίνηση ή απόκριση επικοινωνίας έστω και με μη λεκτικό τρόπο. Συνεπώς η κοινωνική εμπλοκή τους μπορεί να περιορίζεται για πολλά παιδιά όταν προσεγγίζονται από άλλους σε ένα πλαίσιο που είναι πολύ θερμό ή όπου αισθάνονται να υπάρχουν επικοινωνιακές απαιτήσεις από τους ίδιους.
Δεν εκφράζουν όλα τα παιδιά το άγχος τους με τον ίδιο τρόπο. Κάποια παιδιά ίσως έιναι εντελώς άλαλα ή ανίκανα να μιλήσουν και να επικοινωνήσουν με οποιονδήποτε σε ένα κοινωνικό πλαίσιο, ενώ άλλα μπορεί να μιλάνε ή να ψιθυρίζουν σε ελάχιστα επιλεγμένα άτομα. Κάποια παιδιά μπορεί να στέκονται ακίνητα και φοβισμένα καθώς αντιμετωπίζουν διάφορες κοινωνικές προκλήσεις. Μπορεί να παγώνουν, να είναι ανέκφραστα, να είναι απαθή και να απομονώνονται κοινωνικά. Παιδιά με λιγότερο έντονη παθολογία, ίσως δίνουν εντύπωση ΄΄χαλαρότητας΄΄, ανεμελιάς και ίσως έχουν την ικανότητα να επικοινωνούν με ένα ή με ελάχιστα παιδιά όμως να αδυνατούν να μιλήσουν και να επικοινωνήσουν με τους δασκάλους τους ή με τους περισσότερους από τους συνομιλήκους τους.
Όταν συγκρίνονται με το τυπικά ντροπαλό και σεμνό παιδί, τα παιδιά με εκλεκτική αλαλία βρίσκονται στο απώτερο όριο της ντροπαλότητας και της σεμνότητας.
 Η πλειονότητα των παιδιών που παρουσιάζουν την διαταραχή έχουν μία γενετική προδιάθεση για την εμφάνιση άγχους. Απλούστατα λοιπόν τα παιδιά αυτά έχουν κληρονομήσει την τάση να άγχωνται υπέρμετρα από ένα ή περισσότερα μέλη της οικογένειας τους. Πολύ συχνά, τα παιδιά αυτά εμφανίζουν σημεία έντονου άγχους, όπως άγχος αποχωρισμού, συχνές κρίσεις θυμού και κλάματος, κακοδιαθεσία, προβλήματα ύπνου, έλλειψη ευελιξίας και έντονη ντροπαλότητα από την βρεφική ηλικία και έπειτα.